Leusden,
31
oktober
2020
|
06:00
Europe/Amsterdam

John Cranko Schule

Helderheid, ritme en precisie geven vorm aan de spectaculaire nieuwbouw van de John Cranko Schule in het centrum van Stuttgart. Het monolithisch getrapte bouwwerk in het zicht van de Staatsopera belichaamt de dynamiek en gratie van de dans.

Gabriel Figueredo
Gabriel Figueredo was pas twaalf toen Tadeusz Matacz de danser voor het eerst zag in Brazilië. “Dat lichaam en muziek zo met elkaar versmelten, dat is zeldzaam. Het is een privilege dat hij naar ons in Stuttgart is gekomen.” Inmiddels is Figueredo twintig en lid van het Corps de Ballet, met een grootse carrière in het vooruitzicht.

Mizuki Amemiya
Mizuki Amemiya begon haar balletopleiding aan de privéschool Hattori Ayako Ballet Class in haar thuisstad Tokio. In 2014 haalde Matacz haar naar de John Cranko Schule in Stuttgart, die ze in 2017 afrondde. Amemiya danst gracieus en licht en vormt een baken van hoop voor het Corps de Ballet van Stuttgart.

De school is de eerste balletschool van Duitsland die als zodanig nieuw gebouwd is. Het negentig meter lange gebouw maakt een spagaat van tien niveaus over een helling op een exclusief grondstuk in de binnenstad, als de trappen van een carrièreladder. “Voor kenners van klassiek ballet is het Stuttgarter Ensemble het equivalent van Porsche voor een autoliefhebber”, vertelt Tadeusz Matacz, die de John Cranko Schule al leidt sinds 1999. Stuttgart bouwde al aan het begin van de achttiende eeuw een reputatie op als dansstad, toen het Hof van Württemberg de grote sterren van de Parijse Opera liet overkomen. Sinds het zogenaamde ’Balletwonder van Stuttgart’ onder choreograaf John Cranko in de jaren zestig kijkt de hele wereld naar de Zuid-Duitse deelstaathoofdstad. Het is absoluut uniek dat de school zo nauw verbonden is met het Stuttgarter Ballet. Matacz: “Onze studenten kunnen hun eerste ervaringen opdoen als deel van een topgezelschap naast grote namen op de bühne. Dat kan nergens anders ter wereld.” Bovendien studeren er slechts 120 studenten tegelijk, waardoor het mogelijk is om intensief te werken met iedere afzonderlijke danser.

Markante esthetiek, compositie van wereldklasse

Het architectenbureau Burger Rudacs Architekten uit München tekende voor de rechtlijnige, precieze uitstraling van de school, die trapsgewijs de onderliggende helling bekleedt. De jonge dansers moeten zich hier vrij kunnen voelen. Architecte Birgit Rudacs: “Voor ons zijn er parallellen in het karakter van ballet en dat van de architectuur. In beide disciplines draait het om compositie, ruimte en ritme. Die vragen hebben we verwerkt in de ruimteplastiek van de John Cranko Schule. En naar onze mening hebben we ze ook kunnen beantwoorden.”

De verschillende niveaus van het gebouw dienen voor verschillende functies. Centraal zijn er acht oefenruimtes met plafondhoge spiegels. Ook de administratie van de school ligt in het midden. Bij de ingang aan de Werastraße bevindt zich het internaatgedeelte, dat plaats biedt aan tachtig studenten. Daarnaast beschikt de school over een unieke oefenbühne, die exact overeenkomt met het toneel van de Opera. De studenten kunnen hier dansen voor tweehonderd toeschouwers. Het theater ligt als black box verborgen in het gebouw, te zien door het grote foyerraam aan de Urbansplatz.

 

Meesterlijk evenwicht:
In de nieuwe John Cranko Schule zijn architectuur en dans perfect in balans.

De ruime gangen, zalen en trappen worden gekarakteriseerd door elegant wit beton. Strak, rustgevend en geconcentreerd. De vormgeving leidt op geen enkele manier af van de essentie: dans. Door de grote ramen en vanaf het balkon zijn de Opera en het panorama-uitzicht over de stad altijd present. Zo zijn doel en publiek altijd in beeld. De nieuwe locatie geeft de balletstudenten identiteit en motivatie, een duidelijke verbetering. “Onze vorige school bevond zich in een erbarmelijke toestand.” Matacz herinnert zich kleine, ongeïnspireerde ruimtes die niet hoog genoeg waren voor grote sprongen.

“Nergens anders kunnen studenten op de bühne staan met de grote namen van het ballet.”

Tadeusz Matacz

Ramen met uitzicht:
Reid Anderson, de voormalige directeur van het Stuttgarter Ballet, heeft zich sinds 1996 ingezet voor een nieuw schoolgebouw in de buurt van de Opera.

Dans – een universele taal

De 120 studenten van de John Cranko Schule komen uit 26 verschillende landen. De meesten wonen in het internaat van de school. Andreas Haffner, bij Porsche verantwoordelijk voor mens & maatschappij: “Hier worden jonge mensen van over de hele wereld onder optimale trainingsomstandigheden gestimuleerd. Daardoor ontstaat iets ontzettend belangrijks: diversiteit! Ook als het gaat om perspectieven. Met meer dan tachtig nationaliteiten in ons personeelsbestand weten we als geen ander hoe waardevol die diversiteit is.” Er zijn nog meer analogieën tussen het Stuttgarter Ballet en Porsche. “In de cultuur worden stijlvormen die door de eeuwen heen zijn ontstaan, steeds weer opnieuw vormgegeven. En juist John Cranko zette zich er continu voor in om zijn kunst permanent verder te ontwikkelen. Zijn choreografieën werkten als overbrugging tussen oud en nieuw, tussen modern en klassiek. Die openheid en veranderingsdrang sluiten goed aan bij Porsche”, vindt Haffner: traditie en innovatie. Cultuur brengt mensen overal ter wereld in vervoering. Porsche is sinds 2012 de hoofdsponsor van het Stuttgarter Ballet. De samenwerking is belangrijk voor de autofabrikant, die de nieuwbouw van de school ondersteunde met tien miljoen euro.

Ondersteuning van cultuur:
Porsche sponsorde de nieuwbouw met tien miljoen euro.

“Er ontstaat iets ontzettend belangrijks: diversiteit!”

Andreas Haffner

Tadeusz Matacz kijkt vooral uit naar het werk in de Richard Cragun-zaal, een oefenruimte zonder direct daglicht: “Voor mij wordt dat de meest interessante ruimte. De sfeer tussen handeling en muziek wordt hier verdicht. De ruimte stimuleert de hoogst mogelijke concentratie en inspiratie. De kroon op het ontwerp is een bijzondere vleugel, met een buitengewoon geluid. Net als op het toneel, waar de dansers uitsluitend omgeven door muziek en licht samenkomen met de goden om die magie door te geven aan het publiek.” Daar is buitengewoon talent voor nodig – en een bijzondere locatie.

“John Cranko was een ongelooflijke persoonlijkheid. Hij werkte als een magneet op de grootste dansers van zijn tijd. Hij staat voor de behoefte aan de allerhoogste kwaliteit, kunst en emotie”, vertelt Tadeusz Matacz. Na zijn opleiding in Kaapstad begon de uitzonderlijke choreograaf zijn carrière bij het Royal Ballet in Londen. In het begin van de jaren zestig kwam hij eerst als gastchoreograaf naar Stuttgart. Binnen twaalf jaar leidde hij het gezelschap naar wereldfaam. In 1971 richtte hij de eerste staatsschool voor ballet op in het toenmalige West-Duitsland. Sinds 1974 draagt de school zijn naam.