Karl-Friedrich Scheufele

Karl-Friedrich Scheufele kent twee soorten sieraden: om de tijd aan te geven, en om de tijd te vergeten. De baas van de Zwitserse horlogemaker Chopard knutselt graag aan zijn geliefde Porsches – voor de Mille Miglia, maar ook gewoon op een normale zondag.

Prangin, in het Zwitserse kanton Waadt – niet ver van de high society in Genève of Lausanne, waar de Olympische Beweging is ontstaan. Voor Boulangerie Fayet staat een tractor dubbel geparkeerd. De wegen hier rondom Lac Léman zijn meer gewend aan de grote vijfdeurs auto’s uit het luxesegment, aan pittige sportwagens. Maar toch past het landbouwvoertuig in deze omgeving. Het is een Porsche Diesel Junior 108 uit 1958: klein, knalrood en bijna schattig.

In handgemaakte schoenen en met de nodige glamour beklimt Karl-Friedrich Scheufele de ééncilinder, een zak verse broodjes in de hand. De Porsche-trekker is duidelijk geen boerentractor. Scheufele is mededirecteur van Chopard, de juwelier en horlogemaker uit Genève, en dit is zijn zondagsrit. Geroutineerd start hij de 108: gashendel tegen de klok in opendraaien, contactsleutel – ongewoon voor een Porsche aan de rechterzijde – omdraaien, trekknop links enkele seconden half uittrekken om voor te gloeien en dan volledig omhoog halen. De startmotor draait en na korte tijd loopt de zelfontsteker zonder ondersteuning. Het koppelingspedaal moet met kracht worden ingetrapt, als een soort kwaliteitstest voor de doorgestikte constructie van de schoenzool. Rechts van de handrem halen, eerste versnelling... en 14 paardenkrachten komen in beweging.

Karl-Friedrich Scheufele waardeert de archaïsche bediening van de antieke technologie en geniet van ieder moment. Voor hem is iedere start een klein feest en iedere bocht een belevenis. Via een smal landweggetje met berken en grazende koeien aan weerskanten rijdt hij terug naar het familiehuis aan het Meer van Genève, een gerestaureerd herenhuis uit 1695. De binnenplaats is geplaveid met kinderkopjes; geraniums, oleanders, rozen en lavendel maken het plaatje af. Hier woont Scheufele met zijn vrouw Christine, hun drie kinderen en drie Leonbergers.

De Tsaar en de rest van de wereld

De familie Scheufele komt uit de Duitse ‘goudstad’ Pforzheim. Karl-Friedrichs vader, Karl Scheufele III, nam in 1963 het horlogemerk Chopard over. Chopard werd in 1860 opgericht door Louis-Ulysse Chopard, een Zwitserse boerenzoon uit Sonvilier in het Juragebergte, waar de horlogerie een lange traditie kent. Tot Chopards afnemers behoorde ook het hof van Tsaar Nicolaas II. De familie Scheufele levert inmiddels horlogekunsten over de hele wereld.

Karl-Friedrich Scheufele staat samen met zijn zus Caroline aan het hoofd van Chopard, één van de laatste juweliers en horlogemakers ter wereld die nog als familiebedrijf worden geleid. Caroline is verantwoordelijk voor de damescollectie. Ze ontwikkelde eerst sieraden en zette vervolgens een collectie High Jewellery op. Karl-Friedrich is sinds de jaren 80 verantwoordelijk voor de sportieve herenhorloges en leidt sinds de jaren 90 ook de manufactuur van Chopard.

Bij Chopard werken meer dan 2000 mensen in ruim 40 handwerkberoepen. Toen veel fabrikanten de markt overspoelden met kwartshorloges, investeerde de familie in het bergplaatsje Fleurier in een kleine fabriek voor mechanische uurwerken en Haute Horlogerie. De handwerkexperts maken gecompliceerde chronometers, tourbillons en eeuwige kalenders. Technische hoogstandjes met de nodige luxe: wijzerplaten van massief goud of zilver met handgegraveerde guillochés, ingebed in kasten van kunstig bewerkt roségoud of platina. Met de naam L.U.C. verwijzen alle uurwerken naar de oprichter Louis-Ulysse Chopard en ze zijn allemaal voorzien van een bijenkorf, het traditionele bedrijfslogo. Ieder uurwerk heeft het prestigieuze certificaat van de Contrôle Officiel Suisse des Chronomètres.

“Momenteel beleeft het handwerk juist in ons segment een wederopstanding”, vertelt Scheufele. “Mechanische uurwerken zijn fascinerend, net als oldtimers: je kunt ze begrijpen. Idealiter kun je ze zelfs zelf repareren.”

Van Kever naar Porsche

De garage van Scheufele demonstreert zijn hang naar nostalgie. Het is een voormalige abdij, direct tegenover de herenboerderij aan de andere kant van de weg. Hij rijdt de Junior naar binnen alsof het een museum is en parkeert de tractor in goed gezelschap: naast een wijnrode Porsche 356 Speedster 1600 uit 1954 en een Porsche 356 B Carrera 2 in iets lichter rood, uit 1963. Een zilveren Porsche 911 T 2.4 uit 1973 zorgt voor kleurcontrast. Een gele Porsche 911 Carrera RS 2.7 uit 1974 trekt de aandacht en leidt bijna af van twee jongere modellen, een zilvergrijze 996 Turbo uit 1997 en een 911 R uit 2016 in antraciet. Tussen zijn Porsches verandert de succesvolle zestiger weer in een jonge Karl-Friedrich: “Ik was als kind al gefascineerd door auto’s, vooral Porsches.” Zijn eerste auto was een gele Volkswagen Kever met open dak, die hij net zo lang reed tot hij zich zijn eerste Porsche 911 kon veroorloven.

Scheufele bracht zijn passie ook mee naar het werk. Chopard sponsort de Mille Miglia al sinds 1988 en lanceert ieder jaar een passend horloge voor de legendarische tocht door Noord-Italië. Zelf reed Scheufele de 1000 oude mijlen van Brescia naar Rome en terug al 28 keer, meestal samen met racelegende Jacky Ickx, een goede vriend. Sinds 2014 is de horlogemaker ook partner en officiële tijdmeter van Porsche Motorsport.

Het verschil tussen prijs en waarde

Als het moment daar is, neemt Scheufele beslissingen. Dat geldt voor zijn bedrijf en zijn familie, maar ook voor zijn garage. “Als ik op zoek ben naar iets specifieks, kan ik wachten.” Zijn belangrijkste criterium: authenticiteit. De auto’s die hij opneemt in zijn verzameling mogen niet perfect gerestaureerd zijn. Scheufele: “Ik hou van het proces, het opbouwen en zorgvuldig restaureren, tot je de oorspronkelijke toestand terug hebt.” Een auto weer van de hand doen, omdat hij er slechter aan toe is dan hij leek? “O nee. Als ik ergens voor ga, maak ik het ook af.”

De Speedster die hij ruim dertig jaar geleden kocht, is een goed voorbeeld. Een lakbehandeling bracht een dikke plamuurlaag aan het licht – de onderliggende carrosserie was vrijwel volledig verdwenen. Scheufele moest kort slikken en besloot tot een complete restauratie.

“Trouw zijn aan jezelf, zonder koppig te worden. En een doel najagen, zonder je afkomst te vergeten.” Voor Scheufele is die houding de drijvende kracht achter zijn professionele succes, en ook de leidraad voor zijn passie. “De waarde van een voertuig zit hem niet in de prijs.” Hij strijkt zacht met de hand over zijn Speedster en glimlacht: “Ik heb nog nooit één van mijn auto’s verkocht.”